Amden yapılırsa kısas tatbik edilir, Şibhü'l-amd ve hataen itlaf vaki olursa kısas değil diyet lazım gelir. Bu diyet cinayet işleyen kimsenin asabesine yüklenir. Fakat bu sefer taksitler halinde değil, def'aten ve peşin olarak ödenecektir.
Caninin yara açmak veya kemik kırmak gibi, işlediğinin aynısını kendisine uygulamak mümkün değilse, kısasa yeltenmek caiz değildir. Ancak diyet ödetmek icabeder.
Bir kimse, birisinin sağ elini keserse onun da sağ eli kesilecektir. Sol elini keserse onun da sol eli kesilecektir. Aksini yapmak caiz değildir. Hatta bir kimse, bir adamın eğri olan sağ elini keserse onun da sağ eli kesilecek; sakat olan sağ ayağını keserse onun da aynen sağ ayağı kesilecektir. Ama mefluç bir el keserse onun yerine sağ el kesilmez, diyet lazım gelir. Fıkıh kitablarında beyan edildiğine göre baş ve yüz yaraları on çeşittir. Sadece muvazzıha denilen yarada kısas tatbik edilir. Diğerlerinin zabtı mümkün olmadığından, kısas değil diyet gerekir. Muvazzıha, kemiği gösterecek kadar açılan yaradır.
Muvazzıha, (yüz ve baştaki kemiği gösteren yara) ile Haşime (baş ve yüzdeki kemiği kıran yara) nın diyetleri beşer devedir. Deve bulunmazsa beş deve kıymetidir.
Munakkıla (kemiği bir yerden başka bir yere nakleden yara) nın diyeti onbeş devedir.
Me'mune (beyin torbasına kadar ulaşan yara) nın diyeti tam diyetin üçte biridir. Baş ve yüzdeki başka yaralarda hükümet vardır. Yani münasip bir şekilde ehli vukuf tarafından takdir edilir. Ehli vukufun takdiri şöyle olur: Yara alan kimse, bir köle farzedilir; yaralı ve yarasız olarak kıymeti tahmin edilir; aradaki farkın, kıymetin kaçta biri nisbetinde olduğu tesbit edilir. Şayet kıymetin altıda biri ise hükümet de diyetin altıda biridir, yedide bir ise hükümet te diyetin yedide biridir...
Göğüs ve karın gibi yerlerde meydana gelen yara, içeriye kadar nüfuz etmişse diyeti, tam diyetin üçte biridir. Kulak ile gözün diyeti, tam diyetin yarısıdır. Burun ile dilin diyetleri tam birer diyettir. Dudak, el ve ayağın diyetleri yarımşar diyettir. Parmağın diyeti on devedir. Kadının her bir memesi yarımşar diyettir. Erkeğinki ise hükümettir. Yani ehlivukuf tarafından takdir
Caninin yara açmak veya kemik kırmak gibi, işlediğinin aynısını kendisine uygulamak mümkün değilse, kısasa yeltenmek caiz değildir. Ancak diyet ödetmek icabeder.
Bir kimse, birisinin sağ elini keserse onun da sağ eli kesilecektir. Sol elini keserse onun da sol eli kesilecektir. Aksini yapmak caiz değildir. Hatta bir kimse, bir adamın eğri olan sağ elini keserse onun da sağ eli kesilecek; sakat olan sağ ayağını keserse onun da aynen sağ ayağı kesilecektir. Ama mefluç bir el keserse onun yerine sağ el kesilmez, diyet lazım gelir. Fıkıh kitablarında beyan edildiğine göre baş ve yüz yaraları on çeşittir. Sadece muvazzıha denilen yarada kısas tatbik edilir. Diğerlerinin zabtı mümkün olmadığından, kısas değil diyet gerekir. Muvazzıha, kemiği gösterecek kadar açılan yaradır.
Muvazzıha, (yüz ve baştaki kemiği gösteren yara) ile Haşime (baş ve yüzdeki kemiği kıran yara) nın diyetleri beşer devedir. Deve bulunmazsa beş deve kıymetidir.
Munakkıla (kemiği bir yerden başka bir yere nakleden yara) nın diyeti onbeş devedir.
Me'mune (beyin torbasına kadar ulaşan yara) nın diyeti tam diyetin üçte biridir. Baş ve yüzdeki başka yaralarda hükümet vardır. Yani münasip bir şekilde ehli vukuf tarafından takdir edilir. Ehli vukufun takdiri şöyle olur: Yara alan kimse, bir köle farzedilir; yaralı ve yarasız olarak kıymeti tahmin edilir; aradaki farkın, kıymetin kaçta biri nisbetinde olduğu tesbit edilir. Şayet kıymetin altıda biri ise hükümet de diyetin altıda biridir, yedide bir ise hükümet te diyetin yedide biridir...
Göğüs ve karın gibi yerlerde meydana gelen yara, içeriye kadar nüfuz etmişse diyeti, tam diyetin üçte biridir. Kulak ile gözün diyeti, tam diyetin yarısıdır. Burun ile dilin diyetleri tam birer diyettir. Dudak, el ve ayağın diyetleri yarımşar diyettir. Parmağın diyeti on devedir. Kadının her bir memesi yarımşar diyettir. Erkeğinki ise hükümettir. Yani ehlivukuf tarafından takdir
Yükleniyor...