etmeden evvel para telef olursa, rahinin kesesinden gider. Mürtehin merhûnun telef olduğunu iddia ederse yemin ile sözü kabul edilir. Ama rahine geri verdim demekle şahitsiz sözü müteber değildir.

Bir kimse koyun gibi bir şey rehin ederse ve rehin halinde iken kuzularsa, yavrusu rehin sayılmaz. Yalnız satılması gerekiyorsa birlikte satılması icap eder.

Merhûn olan şey telef olursa rehin batıl olur. Fakat her hangi bir kimse tarafından itlaf edilirse onun değeri mütliften alınır ve rehin olarak mürtehine teslim edilir.

Rehin, mürtehinin feshiyle ve borçtan beraat etmekle irtihan - ipotek - işine son verilir. Bir kimse malik olduğu bir şeyin yarısını bir borç için rehin eder, kalanını başka bir borcu için rehin olarak verirse, sonra da her hangi bir yolla o borçlardan birisinden kurtulursa onun hissesi rehin olmaktan çıkmış olur.

Rahin ile mürtehin, rehnin aslında veya miktarında ihtilaf ederlerse bakılır, rehin şayet teberru rehni ise rahinin sözü kabul edilir. Yoksa rehin şart koşulmasa her ikisi yemin edecek sonra hem rehin hem alış veriş fesh edilecektir.

Merhûn (İpotek) her ne kadar mürtehinin elinde olsa da, kâr ve kazancı esas mal sahibi olan rahin'e aittir. Binaenaleyh zamanımızda mer'î olan ipotek usulü haram olup, İslâm şeriatına muhaliftir. Çünkü merhun (ipotek) olan şeyin menfaatı, rehin'e ait olmayıp mürtehin'e aittir. Meselâ, birisinin birisinde elli bin lira alacağı var; verecekli olan kimsenin (meselâ) evi ipotek ediliyor, fakat ev sahibi (verecekli olan kimse) evden istifade etmesi icap ederken alacaklı ondan istifade ediyor, ister içinde bizzat kendisi otursun ister kiraya versin. Dinimizce bu muamele caiz değildir ve bir nevi riba (faiz) dir. Rehin akdinde râhin'e zarar verecek herhangi bir şart koşulsa. meselâ borç için satılmayacak veya vâdesi geldikten sonra iki ay kadar bekletilir, (borç kapatılmazsa o zaman satılır.) gibi bir şart koşulursa akit fasit olur. Ama rehnin gereği - mürtehinin izni olmaksızın satılmamak şartıyla - gibi bir şart olursa bunda beis yoktur.

Âkid'in baliğ ve akil olması şarttır. Baliğ veya akil olmayan

Yükleniyor...