arzu ettiği takdirde onu geri çevirebilir. Bu yetkiyi veren ayıptan maksad, satılık şeyin değerini veya kendisini eksilten kusurdur. Bu kusur, ister akit öncesi veya sonrası, isterse de teslimden evvel meydana gelmiş olsun, arasında fark yoktur. Ama teslim aldıktan sonra ayıp meydana gelmiş ise geri çeviremez. Bir kimse bir şey satın alır sonra onun daha önceden ayıplı olduğu anlaşılırsa geri çevirmek hususunda muhayyerdir. Ama teslim aldıktan sonra ayıplanırsa geri çeviremez.

Bir kimse, hiçbir kusurdan sorumlu olmamak şartiyle bir şey satarsa bilmediği iç ayıplardan sorumlu değildir. Fakat bildiği iç kusur ile dış ayıplardan sorumludur. Yani müşteri o yüzden geri çevirebilir. Bir kimse, bir akit ile satın aldığı iki şeyden birisinin kusurlu olursa yalnız kusurluyu değil, her ikisini çevirmesi gerekmektedir. Ama iki kişinin müşterek malını satın alıp bilahare kusurlu çıkarsa isterse her ikisinin hissesini çevirir, isterse de birisininkini çevirir.

Bir kimse, satın aldığı kusurlu bir şeyi başkasına sattıktan sonra kusurunun farkına varılır ve ikinci müşteri onu geri çevirirse o da ilk satıcıya geri çevirebilir.

Satın aldığı şeyi, kusurlu olduğundan dolayı geri çevirmek isterse aybına muttali olduğu gibi ara vermeden çevirmesi lazımdır. Mazereti olmadan geciktirirse artık geri çeviremez. Yalnız yemek esnasında muttali olmuşsa yemek yeyinceye kadar, gece vakti kusurunu anlamışsa gündüze kadar tehir edebilir. Satılan şeyin kusuruna muttali olduğunda iki şahit bulabilirse onların huzurunda akdi fesh etmesi gerekir. Satın aldığı şeyin aybına muttali olduktan sonra hiçbir suretle onu kullanamaz, ondan istifade edemez. Kullandığı takdirde geri çeviremez. Şayet müşterinin yanında başka bir kusurla ayıplanmışsa müşteri artık zorla geri çeviremez. Ya satıcı eski aybın veya müşteri yeni aybın bedelini verecektir. Aybın eski ve yeni oluşu hususunda müşteri ile satıcının anlaşmazlıkları olursa, satıcının sözü yemin etmek suretiyle muteberdir. Bir kimse bir şey satın alır ve bu esnada helak olur, ondan sonra kusurlu olduğunu fark ederse; O satın alınmış ve helâk olmuş olan bir defa kusursuz olarak değerlendirilir, bir de kusurlu değerlendirilir ve aradaki farkı satıcıdan alır. Fakat başkasına satmış ise geri dönmedikçe bir hak iddiasında bulunamaz.

Yükleniyor...