değildir derler. Bu zamanda halkın bütün alış verişlerinde siğa ile değil, muâtât ile icra edilmektedir. Şayet muâtâtı kabul etmeyip halkın alış verişini fasit olarak addedersek bütün muamelatın temeli sarsılır ve üzerine bir çok mefsede terettüp eder. Yalnız İmam-ı Nevevi Mecmu adlı kitabında şöyle diyor:
"Bir çok kimse eşyanın fiatını sormadan satıcıdan satın alır, bir müddet sonra gelip hesabını görür ve parasını teslim ederse böyle bir muamele bilittifak caiz değildir." Ancak Hatibi Şirbîni Müğnil-Muhtaç isimli kitabında İmam-ı Gazali'nin bu hususta müsamaha gösterdiğini kayd etmektedir.
Bir kimse, bir sürüden bir koyunu şu kadarla sana sattım, dese, satılan şey belli olmadığından yapılan akit sahih değildir. Fakat, şu koyun hariç bu sürüyü sana sattım dese, bey' sahihtir. Bir koyun satılır ve derisi veya yünü istisna edilirse caiz değildir. Bir kimse, sana evi bütün hukukiyle sattım dese, caizdir. Buna göre eve giden bütün yollardan geçmeğe hak kazanır. Birkaç kişi bir müessesede ortak olur, onlardan birisi hissesini satarsa caizdir. Yalnız hissesinin ne kadar olduğunu bilmeyen kimseye sattığı takdirde caiz değildir.
Bir kimse süte su katar ve satarsa, bey' haram olduğu gibi, sahih de değildir. Avcılık, ev ve malı korumak için köpek edinmek caizdir. Fakat lüzumsuz olduğu takdirde onu edinmek caiz olmayıp haramdır. Yine tezek edinmek de caizdir. Fakat Şafiî mezhebine göre ne köpeğin ne de tezeğin satılması caiz değildir. Gerçekte odun, kömür ve gaz yağı olmayan yerlerde herkes tezeğe ve onu satın almağa mecburdur. Onun alış verişini yapmak caiz değildir, demek manasızdır. Bunun için alış verişini caiz gören Hanefi mezhebini kabul etmekten başka çare yoktur.
Pars, maymun, kedi, ipek böceği, tavus, bülbül, papağan kuşu ve bal arısını satmak caizdir. Yalnız bal arısını satınalabilmek için arıları dışarda görmek lazımdır. Yılan, fare, karınca, aslan, kurt, kaplan, ayı ve karga gibi faydası olmayan hayvanları satmak caiz değildir. Zehirin tıp sahasında faydası olduğundan satılması caizdir. Katır ve eşek gibi eti yenilmeyen yük hayvanı, sakat olursa satılması caiz değildir.
"Bir çok kimse eşyanın fiatını sormadan satıcıdan satın alır, bir müddet sonra gelip hesabını görür ve parasını teslim ederse böyle bir muamele bilittifak caiz değildir." Ancak Hatibi Şirbîni Müğnil-Muhtaç isimli kitabında İmam-ı Gazali'nin bu hususta müsamaha gösterdiğini kayd etmektedir.
Bir kimse, bir sürüden bir koyunu şu kadarla sana sattım, dese, satılan şey belli olmadığından yapılan akit sahih değildir. Fakat, şu koyun hariç bu sürüyü sana sattım dese, bey' sahihtir. Bir koyun satılır ve derisi veya yünü istisna edilirse caiz değildir. Bir kimse, sana evi bütün hukukiyle sattım dese, caizdir. Buna göre eve giden bütün yollardan geçmeğe hak kazanır. Birkaç kişi bir müessesede ortak olur, onlardan birisi hissesini satarsa caizdir. Yalnız hissesinin ne kadar olduğunu bilmeyen kimseye sattığı takdirde caiz değildir.
Bir kimse süte su katar ve satarsa, bey' haram olduğu gibi, sahih de değildir. Avcılık, ev ve malı korumak için köpek edinmek caizdir. Fakat lüzumsuz olduğu takdirde onu edinmek caiz olmayıp haramdır. Yine tezek edinmek de caizdir. Fakat Şafiî mezhebine göre ne köpeğin ne de tezeğin satılması caiz değildir. Gerçekte odun, kömür ve gaz yağı olmayan yerlerde herkes tezeğe ve onu satın almağa mecburdur. Onun alış verişini yapmak caiz değildir, demek manasızdır. Bunun için alış verişini caiz gören Hanefi mezhebini kabul etmekten başka çare yoktur.
Pars, maymun, kedi, ipek böceği, tavus, bülbül, papağan kuşu ve bal arısını satmak caizdir. Yalnız bal arısını satınalabilmek için arıları dışarda görmek lazımdır. Yılan, fare, karınca, aslan, kurt, kaplan, ayı ve karga gibi faydası olmayan hayvanları satmak caiz değildir. Zehirin tıp sahasında faydası olduğundan satılması caizdir. Katır ve eşek gibi eti yenilmeyen yük hayvanı, sakat olursa satılması caiz değildir.
Yükleniyor...