DÖRDÜNCÜ MAKAM

RUH KAT'İYYEN BAKÎDİR

Bence şu mes'ele o kadar kat'îdir ki; fazla beyan abes olur. Âlem-i berzah ve âlem-i ervahdaki âhirete gitmek için bekleyen hadsiz ervah-ı bâkiye kâfileleriyle ve bizim mabeynimizdeki mesafe o kadar ince, dakikdir ki; bürhan ile göstermeye lüzûm kalmaz. Yalnız vesveseleri izâle için hads-i kalbînin menâbiine işâret edeceğiz. İşte şuradaki hadsin dört madeni var.

Birinci Maden:

Enfüsîdir ki, her ruh kaç sene yaşamış ise, o kadar belki ondan fazla beden değiştirdiği halde, yine bilbedâhe aynen bakî kalmıştır. Öyle ise, mevt ile çıplak olmak dahi bekasına tesir etmez. Yalnız burada tedricî libas değiştiriyor. Mevtte birden soyunuyor.

Gayet kat'î bir hads ile sabittir ki; cesed ruhla kaimdir. Ruh, binefsihi kaim ve hâkim olduğundan; cesed istediği gibi dağılsın, toplansın istiklâliyetine sebep vermez. Belki cesed, hanesi ve yuvasıdır. Libası ise bir derece sabit ve letafetçe ona münasib bir gılaf-ı latîfi var. Öyle ise mevtte bütün bütün çıplak olmaz.

İkinci Maden:

Afâkîdir ki; müşâhedât-ı mükerrereye incirar eden bir nevi hükm-ü tecrübîdir. Evet, tek bir ruhun ba'delmevt bekası bilbedâhe anlaşılsa, şu nev'in külliyetiyle bekasını istilzam eder. Zîrâ mantıkca zâtî bir hassa bir ferdde görünse, bütün efradda dahi vücûduna hükmedilir; çünkü zâtîdir. İşte şu mes'elede mucibe-i cüz'iyye, mucibe-i külliyeyi istilzam eder, denilir. Halbuki değil bir ferd belki o kadar hadsiz, o kadar hasre gelmez müşahedâta istinad eden âsâr, o derece kat'îdir ki; bizde nasıl Yeni Dünya

{(*) Yani: Amerika. -Müellifi-}

var, orada insanlar var; vücûdlarına hiç vehim hatıra gelmez. Öyle de vesvese kabul etmez ki, şimdi âlem-i melekût ve ervahda ölmüş insanların ervahları vardır. Hem hads-i kat-î ile insanda ba'del-mevt esaslı bir cihet bakîdir. O esas ise ruhdur. Zaten tahrip ve inhilâl, kesret ve terkibin şe'nidir. Basit ve vahdete âriz olmaz.

Sâbıkan beyan ettik ki; hayat kesrette vahdeti temin eder. Ve şu'ur, ruhun ziyasıdır. Öyle ise ruhun fenası, ya tahrib ve inhilâl iledir. O ise