Malum, Hazret-i Üstâd’ın vefat tarihi 23 Mart. Yani 22 Martı 23’e bağlıyan gecesinin sabahına karşı vaki’ olmuştur. O ise eskidenberi “Nevruz” diye bilinen günlerin ilki ve birinci gününün gecesidir.
Gerçi Hazret-i Üstâd, Arabî ibarenin zahirinde “Ölümümüz Nevruz gününde olacak” dememiş.. Belki “Ölüm bizim nevruz günümüzdür” diyerek, içinde varlığı muhakkak olan işareti perdeliyerek ve başka bazı mânâlar da içine alarak ihbâr etmiştir.
Evet, ş. Sami’nin Kamus-u Türki’si, s: 1474’de Nevruz gününü şöyle tarif eder: “Nevruz, eski İran takviminde ve takvim-i Celâli’de (Celaleddin-i Harzemşah’ın takvimi) sene başı ve ilk bahar başlangıcı olan Rumi martın dokuzuncu günüdür.” demektedir. Rumi martın dokuzu ise, Miladi martın yirmi üçüdür (23) ve o gün Hazret-i Üstâd’ın vefat tarihidir.
İçüncü ışaret: Hem vefat tarihini hem de kabrinin yıkılacağını remz ile bildiren, 1921’de te’lif ve tabedilmiş “Lemaat” eserinin başındaki meşhur bir kaç satırdır.
Bediüzzaman’ın bu eseri, onun vefatından tam otuz dokuz sene önce İstanbul’da te’lif edilmiş ve aynı sene içinde tab’edilmiştir. Üstâd bu eserinin baş iç kapağında yazdığı “ıfade-i meram” bölümünün alt kısmında, isim ve imzası yerinde şu gelen vezinli ve remizli satırları yazmıştır:
“EDDAİ
Yıkılmış bir mezarım ki yığılmıştır içinde, Said’den yetmiş dokuz emvat ba- âsam u âlâma
Sekseninci olmuştur mezara bir mezar taş, beraber ağlıyor hüsran-ı İslâma Mezar taşımla pür-emvat enindar o mezarımla, revanım saha-i ukbay-ı ferdama,
Yakinim var ki, istikbal-i semavatu zemin-i Asya, Bahem olur teslim-iyed-i beyzay-i İslâma
Zira yemin, yümn ü imandır, verir emni; eman ile enama..”
Hazret-i Üstâd’ın kendi imzası olarak vasıflandırdığı bu acib, manidar satırların hepsi de işaretli ve remizlidirler. ışarî ve remzî ma’na bakımından bu acib satırlar değerlendirildiği zaman, öyle olduğu gibi; bir de onun sarih ve açık mânâları da vardır. Sarih mânâ cihetinden bakıldığında; belli, açık ve ilmî bir mânâyı da ifade etmektedirler. Bizim mevzumuz ile en çok alakadar ciheti, baştaki iki satırın remizli ve işaretli taraflarıdır.
Bu beş satırlı beytlerin -hususan baştaki iki satırın- ilk ve zahir mânâsı şöyledir:
Gerçi Hazret-i Üstâd, Arabî ibarenin zahirinde “Ölümümüz Nevruz gününde olacak” dememiş.. Belki “Ölüm bizim nevruz günümüzdür” diyerek, içinde varlığı muhakkak olan işareti perdeliyerek ve başka bazı mânâlar da içine alarak ihbâr etmiştir.
Evet, ş. Sami’nin Kamus-u Türki’si, s: 1474’de Nevruz gününü şöyle tarif eder: “Nevruz, eski İran takviminde ve takvim-i Celâli’de (Celaleddin-i Harzemşah’ın takvimi) sene başı ve ilk bahar başlangıcı olan Rumi martın dokuzuncu günüdür.” demektedir. Rumi martın dokuzu ise, Miladi martın yirmi üçüdür (23) ve o gün Hazret-i Üstâd’ın vefat tarihidir.
İçüncü ışaret: Hem vefat tarihini hem de kabrinin yıkılacağını remz ile bildiren, 1921’de te’lif ve tabedilmiş “Lemaat” eserinin başındaki meşhur bir kaç satırdır.
Bediüzzaman’ın bu eseri, onun vefatından tam otuz dokuz sene önce İstanbul’da te’lif edilmiş ve aynı sene içinde tab’edilmiştir. Üstâd bu eserinin baş iç kapağında yazdığı “ıfade-i meram” bölümünün alt kısmında, isim ve imzası yerinde şu gelen vezinli ve remizli satırları yazmıştır:
“EDDAİ
Yıkılmış bir mezarım ki yığılmıştır içinde, Said’den yetmiş dokuz emvat ba- âsam u âlâma
Sekseninci olmuştur mezara bir mezar taş, beraber ağlıyor hüsran-ı İslâma Mezar taşımla pür-emvat enindar o mezarımla, revanım saha-i ukbay-ı ferdama,
Yakinim var ki, istikbal-i semavatu zemin-i Asya, Bahem olur teslim-iyed-i beyzay-i İslâma
Zira yemin, yümn ü imandır, verir emni; eman ile enama..”
Hazret-i Üstâd’ın kendi imzası olarak vasıflandırdığı bu acib, manidar satırların hepsi de işaretli ve remizlidirler. ışarî ve remzî ma’na bakımından bu acib satırlar değerlendirildiği zaman, öyle olduğu gibi; bir de onun sarih ve açık mânâları da vardır. Sarih mânâ cihetinden bakıldığında; belli, açık ve ilmî bir mânâyı da ifade etmektedirler. Bizim mevzumuz ile en çok alakadar ciheti, baştaki iki satırın remizli ve işaretli taraflarıdır.
Bu beş satırlı beytlerin -hususan baştaki iki satırın- ilk ve zahir mânâsı şöyledir:
Yükleniyor...