Sebilürreşad’ın Tesbiti
Sebilür Reşad mecmuası ise, hadiseyi Kazım Karabekir Paşa’dan gelen bir hatıra ile şöyle anlatır: (Sebilür Reşad C. 4, Sayfa 162, sayı: 86, Eylül 1950)
“Kazım Karabekir Paşa’ya yapılan bir şaka”
Merhum Kazım Karabekir Paşa, bunu eski rasathane müdürü ve Konya milletvekili Fatin Gökmen’e.. ve Sabık Afyon Milletvekili Kâmil Miras’a, ayrı ayrı zamanlarda nakletmiş, her ikiside bir sohbet esnasında bize şöyle anlattılar:
“Lozan sulh müzakeresi esnasında en yüksek dereceli meşhur farmason, Haham Hayim Naum İngiltere Hariciye Nazırı’yla görüşür. Ona der ki: “Türklere karşı şiddetli hareket etmeniz size hiçbir fayda temin etmez. Eğer mülayim bir siyaset takip ederseniz, Türk halkının muzaffer liderlere karşı irtibatından istifade etmek mümkün olur.”
- Nasıl, ne gibi?
- “Bir kere burada İslâm davasından, İslâm meselelerinden vazgeçerler. Sonra Türklerin İslâmî bünyesini değiştirerek onlara protestanlığı kabul ettirmek kolaylaşır.”
Hayim Naum, İngiltere Hariciye Nazırı’nı buna inandırdıktan sonra; İsmet Paşa’yı hususi surette ziyaret eder.. Ona derki: “İngiliz Hariciye Nazırı’yla görüştüm.. Eğer siz İslâm davalarından, İslâm riyasetinden vazgeçerseniz; İngiltere size muzaharet edecektir. Bir de Türk milletinin protestanlığa karşı temayülünü temin hususunda Nazır Hazretleri sizden yardım bekler.”
Hayim Naum’un bu sözü üzerine İsmet Paşa şaşalar. “Bu mühim bir hadisedir, bizi hiristiyanlaştırmak demektir. Ankara’ya bildirmek icap eder.” der.
Bunun üzerine Haim Naum hemen o gün yola çıkar, İstanbul’a gelir. Bir-iki saat evinde kaldıktan sonra, Ankara’ya gider. M. Kemal Paşa’yı ziyaret eder, meseleyi nakleder. Onun üzerine, bütün İslâmi meselelerin kolaylıkla ber taraf edilmesi hususunda Lozan’a ta’limat verilir. İngilizler çok memnun kalırlar. Muahede akd olunur ve Ankara’ya avdet edilir.
Bir müddet sonra, Çankaya’da hususî mühim bir toplantı yapılır. Bu toplantıya Kâzım Karabekir Paşa da davet olunur. Kâzım Karabekir Paşa bu toplantıya ait hatırasını aynen şöyle anlatır:
- ”Bir gün Atatürk tarafından davet olundum. Orada birçok kimselerde vardı. Hayli sohbetten sonra, bana bir liste uzattılar. Bazı isimler yazılı idi. şöyle bir göz gezdirdim. Maruf Halk partisi erkanının bir çoğunun isimlerini gördüm.
Sebilür Reşad mecmuası ise, hadiseyi Kazım Karabekir Paşa’dan gelen bir hatıra ile şöyle anlatır: (Sebilür Reşad C. 4, Sayfa 162, sayı: 86, Eylül 1950)
“Kazım Karabekir Paşa’ya yapılan bir şaka”
Merhum Kazım Karabekir Paşa, bunu eski rasathane müdürü ve Konya milletvekili Fatin Gökmen’e.. ve Sabık Afyon Milletvekili Kâmil Miras’a, ayrı ayrı zamanlarda nakletmiş, her ikiside bir sohbet esnasında bize şöyle anlattılar:
“Lozan sulh müzakeresi esnasında en yüksek dereceli meşhur farmason, Haham Hayim Naum İngiltere Hariciye Nazırı’yla görüşür. Ona der ki: “Türklere karşı şiddetli hareket etmeniz size hiçbir fayda temin etmez. Eğer mülayim bir siyaset takip ederseniz, Türk halkının muzaffer liderlere karşı irtibatından istifade etmek mümkün olur.”
- Nasıl, ne gibi?
- “Bir kere burada İslâm davasından, İslâm meselelerinden vazgeçerler. Sonra Türklerin İslâmî bünyesini değiştirerek onlara protestanlığı kabul ettirmek kolaylaşır.”
Hayim Naum, İngiltere Hariciye Nazırı’nı buna inandırdıktan sonra; İsmet Paşa’yı hususi surette ziyaret eder.. Ona derki: “İngiliz Hariciye Nazırı’yla görüştüm.. Eğer siz İslâm davalarından, İslâm riyasetinden vazgeçerseniz; İngiltere size muzaharet edecektir. Bir de Türk milletinin protestanlığa karşı temayülünü temin hususunda Nazır Hazretleri sizden yardım bekler.”
Hayim Naum’un bu sözü üzerine İsmet Paşa şaşalar. “Bu mühim bir hadisedir, bizi hiristiyanlaştırmak demektir. Ankara’ya bildirmek icap eder.” der.
Bunun üzerine Haim Naum hemen o gün yola çıkar, İstanbul’a gelir. Bir-iki saat evinde kaldıktan sonra, Ankara’ya gider. M. Kemal Paşa’yı ziyaret eder, meseleyi nakleder. Onun üzerine, bütün İslâmi meselelerin kolaylıkla ber taraf edilmesi hususunda Lozan’a ta’limat verilir. İngilizler çok memnun kalırlar. Muahede akd olunur ve Ankara’ya avdet edilir.
Bir müddet sonra, Çankaya’da hususî mühim bir toplantı yapılır. Bu toplantıya Kâzım Karabekir Paşa da davet olunur. Kâzım Karabekir Paşa bu toplantıya ait hatırasını aynen şöyle anlatır:
- ”Bir gün Atatürk tarafından davet olundum. Orada birçok kimselerde vardı. Hayli sohbetten sonra, bana bir liste uzattılar. Bazı isimler yazılı idi. şöyle bir göz gezdirdim. Maruf Halk partisi erkanının bir çoğunun isimlerini gördüm.
Yükleniyor...