yayınlanan “Arşiv Belgesine Göre Kafkasya’da ve Anadalu’da Ermeni Mezâlimi” 1. cilt, sh. 86, 98, 189, 190, 191 bölümlerindeki vesikalardır. Sayfa numarası verilen yerlerde beş kez Üstâd Bediüzzaman’ın ismi geçmekte ve büyük hizmetleri yad edilmektedir. Ayni kitabın "Belgelerin fotokopisi" eski yazı asıl bölümünün 516, 517, 534 ünçü sayfalarında da o belgelerin asılları mevcuttur.
Yine merhum Abdurrahman’ın tarihçesine dönüyoruz:
“Bediüzzaman Hazretleri İsparit nahiyesinde saldırıya geçen Ermenileri kovup, orayı selâmete kavuşturduktan sonra, Rus askerleriyle dövüşe dövüşe tekrar Van'a girmeye muvaffak olur. Bu defa Bediüzzaman kendi gönüllü fedaileriyle Van kal’asında tahassun ederek ölünceye kadar Ruslarla muharebe etmeye karar verir. Fakat Gevaş’ta bulunan Van Valisi Cevdet Bey, ordunun sevk-ül ceyşinin kötü durumundan bahs ile, Van'dan ayrılması için ısrarla haber gönderir. Bediüzzaman bu durum karşısında tekrar Van'dan ayrılarak Gevaş'a gelir. Buradan da Vali Cevdet Bey ile birlikte Bitlis'e giderler. Bitlis'te kaçamamış beşyüzden fazla aç, perişan çoluk ve çocukların bakım ve iaşelerini üzerlerine alarak bir müddet onlarla uğraşır.
Bu arada Erzurum’un sükûtuyla, Muş tarafına saldırıya geçen Rusların, Muş’a girmesinden önce, Vali ve kumandan; o civarda bulunan on iki tane topumuzun; “Muş istilaya uğramadan önce Bitlis’e ulaştırılsa, Bitlis’in bir müddet müdafaa edilebileceğini, aksi halde hemen Bitlis'i de tahliye etme mecburiyetinde kalınacağını” söylerler.
Bunun üzerine Bediüzzaman Molla Said üçyüz gönüllüsünü alarak geceleyin karların üstünde topların bulunduğu tarafa gider. Mezkûr topları tek tek bulup, Bitlis'e doğru yollamaya başlar ve hepsini kurtarıp Bitlis'e getirilmesine muvaffak olur. Kurtarılan toplar Bitlis'in etrafına yerleştirilerek, düşmana karşı bir müddet onlarla müdafaa yapılır.”(273)
Bediüzzaman’ın büyük Tarihçe-i Hayat kitabında ise, Hz. Üstâd’ın gösterdiği pek büyük gayret ve fedakârlıkları hakkında ezcümle şunlar yazılmıştır:
“Bediüzzaman Kafkas cephesinde, Enver Paşa ve fırka kumandanının hayretle takdir ettikleri hizmet-i cihadiyeyi yaptıktan sonra, Rus kuvvetlerinin ilerlemesinden dolayı Van’a çekildi. Van'ın tahliyesi ve Rusların hücumu sırasında bir kısım talebeleriyle Van kalasında şehid oluncaya kadar müdafaya kat’î karar verdikleri halde, geri çekilen Van Valisi Cevdet Bey’in ısrarıyla, Vestan kasabasına çekildi. Vali, kaymakam, ahali ve asker Bitlis tarafına çekilirken, bir alay kazak süvarisi Vestan üzerine hücum etmişti. Molla Said Van'dan kaçan ahalinin mal ve çoluk-çocuklarının düşman eline geçmemesi için otuz-kırk kadar kaçamamış asker ve bir kısım talebeleriyle
Yine merhum Abdurrahman’ın tarihçesine dönüyoruz:
“Bediüzzaman Hazretleri İsparit nahiyesinde saldırıya geçen Ermenileri kovup, orayı selâmete kavuşturduktan sonra, Rus askerleriyle dövüşe dövüşe tekrar Van'a girmeye muvaffak olur. Bu defa Bediüzzaman kendi gönüllü fedaileriyle Van kal’asında tahassun ederek ölünceye kadar Ruslarla muharebe etmeye karar verir. Fakat Gevaş’ta bulunan Van Valisi Cevdet Bey, ordunun sevk-ül ceyşinin kötü durumundan bahs ile, Van'dan ayrılması için ısrarla haber gönderir. Bediüzzaman bu durum karşısında tekrar Van'dan ayrılarak Gevaş'a gelir. Buradan da Vali Cevdet Bey ile birlikte Bitlis'e giderler. Bitlis'te kaçamamış beşyüzden fazla aç, perişan çoluk ve çocukların bakım ve iaşelerini üzerlerine alarak bir müddet onlarla uğraşır.
Bu arada Erzurum’un sükûtuyla, Muş tarafına saldırıya geçen Rusların, Muş’a girmesinden önce, Vali ve kumandan; o civarda bulunan on iki tane topumuzun; “Muş istilaya uğramadan önce Bitlis’e ulaştırılsa, Bitlis’in bir müddet müdafaa edilebileceğini, aksi halde hemen Bitlis'i de tahliye etme mecburiyetinde kalınacağını” söylerler.
Bunun üzerine Bediüzzaman Molla Said üçyüz gönüllüsünü alarak geceleyin karların üstünde topların bulunduğu tarafa gider. Mezkûr topları tek tek bulup, Bitlis'e doğru yollamaya başlar ve hepsini kurtarıp Bitlis'e getirilmesine muvaffak olur. Kurtarılan toplar Bitlis'in etrafına yerleştirilerek, düşmana karşı bir müddet onlarla müdafaa yapılır.”(273)
Bediüzzaman’ın büyük Tarihçe-i Hayat kitabında ise, Hz. Üstâd’ın gösterdiği pek büyük gayret ve fedakârlıkları hakkında ezcümle şunlar yazılmıştır:
“Bediüzzaman Kafkas cephesinde, Enver Paşa ve fırka kumandanının hayretle takdir ettikleri hizmet-i cihadiyeyi yaptıktan sonra, Rus kuvvetlerinin ilerlemesinden dolayı Van’a çekildi. Van'ın tahliyesi ve Rusların hücumu sırasında bir kısım talebeleriyle Van kalasında şehid oluncaya kadar müdafaya kat’î karar verdikleri halde, geri çekilen Van Valisi Cevdet Bey’in ısrarıyla, Vestan kasabasına çekildi. Vali, kaymakam, ahali ve asker Bitlis tarafına çekilirken, bir alay kazak süvarisi Vestan üzerine hücum etmişti. Molla Said Van'dan kaçan ahalinin mal ve çoluk-çocuklarının düşman eline geçmemesi için otuz-kırk kadar kaçamamış asker ve bir kısım talebeleriyle
Yükleniyor...