menzillere çıkıyorlardı. Bazıları da mebdede alçak, müntehada yüksek idiler. Ve hakeza… Sonra o sırada, bazı mağrur ve hasaretkâr insanlar gördüm ki, o zenbillere iltifat edip ehemmiyet vermiyorlar. Belki yukarıya çıkmak için taşlardan, eşyalardan yığınlar, merdivenler dizip ayakları altına koymaya teşebbüs ediyorlardı… Haliyle ve biraz yukarı çıktıktan sonra, tekrar yere düşerek sukut ediyorlardı. Evet böylesi eblehler, hiçbir zaman menzil-i maksuda çıkamadılar ve çıkamayacaklardır da. Hem yine bazı insanları da gördüm ki, firavunlaşmış olarak nefislerine itimad edip, basamak yapmak için sarayın duvarlarına çiviler çakmak suretiyle basıp çıkmak istiyorlardı. Bunlar dahi az bir miktar çıkar, sonra ayakları sürçerek düşüp boyunları kırılıyordu. Ve hakeza!.. Hem gördüm ki; insanın, mücehhez olduğu kesb ve âlât denilen şeyler ise, ancak istidad ve muvaffakiyet nisbetinde o zenbil ve asansörlere atlamak için kullanmak üzere verilmişlerdir. Yoksa menzillere ulaşmak için değildir.

İşte bu halde senin aklın ikalindir (yani, gem ve dizginindir). Nakl ilede, senin hakikata ulaşman için füze gibi keskin âletindir. Evet kim ki, Allah’a tevekkül ederse, Allah onun vekilidir.

,* * *

اِعْلَمْ

Ey dünya hayatında füccarın ebrara galebesinin ve fâsıkların sâlihlere üstün gelmesinin sebebinde hayrete düşen adam, bil ki! Bir zaman bir vakıada gördüm ki, ben bir şehirdeyim. O şehirde çok saraylar var.. Her bir kasrın mütedahil ve üst üste tabakaları var. O kasırların sâkinleri de letafet, ulviyet ve nuraniyette mütefavittirler. Bazıları padişah gibi yüksek merkezde oturmuş, onun altında da kıymet ve nuraniyet cihetinde çeşitli sâkinler oturan menziller var.. Ve hakeza, yukarıdan tâ aşağı kapıya kadar bu minval üzeredir. Sonra da bazı kapıların yanında sakil ve kesif nursuz bir hâdim ile, kapının önünde de bir kelb-i mütemellik vardı. (Yani müdahin ve yaltakçı bir it bulunuyordu.)

Daha sonra bazı sarayları gördüm ki, kapısı gayet şenlikti. Düşündüm; Ne için o öyle, bu böyle?. Sonra baktım ki, saray reisi kapı önüne gelmiş, it ile oynuyor. Yetişmiş kızlar dahi başları açık olarak çocuklarla oynuyorlar ve oynamalarını tanzim ediyorlar. O vakit anladım


Yükleniyor...