Amma
يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللّٰهِ
cümlsinde ise, nakz-ı ahdı, yani ahd ve peymanı bozma, ön planda ele alınmıştır. Nakz'ın lügat mânâsı: Urganın iplik tellerini birbirinden ayırıp kesmek ve parçalamak olduğu için, bu ma'na ise, âlî bir üsluba şöyle işaret etmektedir ki; güya Allah'ın ahdi, (Allah'a yapılmış,verilmiş söz) nuranî bir halattır, bir urgandır da; o urganın iplik telleri de hikmet, inayet ve Meişet-i İlahiyye ile örülmüş ve birbirleriyle sarmaş olmuş tarzda; ezelden uzayıp gelmiş, ta ebedle ittisal edinceye kadar da gidecektir. İşte bu ahd ve peyman-ı İlahî, kâinatta umumî nizam suretinde tecelli etmiş ve o umumî nizamın silsilesinin zincir halkaları mahlukatın nevilerine gönderilmiş, takılmıştır. Fakat o silsilenin en ehemmiyetli tarafı ve kökü nev-i beşere uzatılarak takılmış olduğundan; beşerin ruhunda istidad ve kabiliyetlerin tohumunu miras bırakarak semere vermiştir.. Ve o istidad ve kabiliyet çekirdekleri de, teşri'î emr ile, yani naklî delillerle ta'dil edilmiş olan cüz-i ihtiyarîsi sulanarak çiçekler açmıştır. işte ahde vefa ise, bu istidadların hikmet-i vaz'ları doğrultusunda sarfedilmeleridir. Amma ahdi nakzatmek ise, bunun hilafı, zıddı ve tefrikidir. (Yani müsbet cihetinden onu ayırıp menfi tarafa çevrilmesidir.)
Mesela: Bazı peygamberlere iman edip, diğer bazılarını tekzib eylemek .. Ve ahkam-ı İlahiyenin bir kısmını kabul, bir bölümünü de reddetmek.. Ve Kur'anın bazı ayetlerini güzel görüp, bazılarının inkarını yapmak gibi davranışlar..
{ Bu bahis müslümanlar için fevkalede mühim bir derstir. –Mütercim–}
Evet nakz-ı ahd ise, misallerde verilmiş olduğu üzere nizamı, nazmı ve intizamı ihlal eylemektir.
Amma
وَ يَقْطَعُونَ مَااَمَرَاللّٰهُ بِهِ اَنْ يُوصَلَ
cümlesi tahliline gelince, bilmiş ol ki: Bu cümle-i ayette bahsedilen
مَااَمَرَاللّٰهُ
ise, yani Allah'ın emreylemiş olduğu husus, hem teşri'î emre hem de tekvinî emre amm ve şamildir. Bu da fıtrî kanunlarda ve İlahî adetler içerisinde yerleştirilmiş olan emrdir. Yani, fıtrattaki nizam ve muvazenedir. İşte şeran’de onunla (o emirle) bitişmek ve onunla muvassalat içerisinde olmak,yani onunla
يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللّٰهِ
cümlsinde ise, nakz-ı ahdı, yani ahd ve peymanı bozma, ön planda ele alınmıştır. Nakz'ın lügat mânâsı: Urganın iplik tellerini birbirinden ayırıp kesmek ve parçalamak olduğu için, bu ma'na ise, âlî bir üsluba şöyle işaret etmektedir ki; güya Allah'ın ahdi, (Allah'a yapılmış,verilmiş söz) nuranî bir halattır, bir urgandır da; o urganın iplik telleri de hikmet, inayet ve Meişet-i İlahiyye ile örülmüş ve birbirleriyle sarmaş olmuş tarzda; ezelden uzayıp gelmiş, ta ebedle ittisal edinceye kadar da gidecektir. İşte bu ahd ve peyman-ı İlahî, kâinatta umumî nizam suretinde tecelli etmiş ve o umumî nizamın silsilesinin zincir halkaları mahlukatın nevilerine gönderilmiş, takılmıştır. Fakat o silsilenin en ehemmiyetli tarafı ve kökü nev-i beşere uzatılarak takılmış olduğundan; beşerin ruhunda istidad ve kabiliyetlerin tohumunu miras bırakarak semere vermiştir.. Ve o istidad ve kabiliyet çekirdekleri de, teşri'î emr ile, yani naklî delillerle ta'dil edilmiş olan cüz-i ihtiyarîsi sulanarak çiçekler açmıştır. işte ahde vefa ise, bu istidadların hikmet-i vaz'ları doğrultusunda sarfedilmeleridir. Amma ahdi nakzatmek ise, bunun hilafı, zıddı ve tefrikidir. (Yani müsbet cihetinden onu ayırıp menfi tarafa çevrilmesidir.)
Mesela: Bazı peygamberlere iman edip, diğer bazılarını tekzib eylemek .. Ve ahkam-ı İlahiyenin bir kısmını kabul, bir bölümünü de reddetmek.. Ve Kur'anın bazı ayetlerini güzel görüp, bazılarının inkarını yapmak gibi davranışlar..
{ Bu bahis müslümanlar için fevkalede mühim bir derstir. –Mütercim–}
Evet nakz-ı ahd ise, misallerde verilmiş olduğu üzere nizamı, nazmı ve intizamı ihlal eylemektir.
Amma
وَ يَقْطَعُونَ مَااَمَرَاللّٰهُ بِهِ اَنْ يُوصَلَ
cümlesi tahliline gelince, bilmiş ol ki: Bu cümle-i ayette bahsedilen
مَااَمَرَاللّٰهُ
ise, yani Allah'ın emreylemiş olduğu husus, hem teşri'î emre hem de tekvinî emre amm ve şamildir. Bu da fıtrî kanunlarda ve İlahî adetler içerisinde yerleştirilmiş olan emrdir. Yani, fıtrattaki nizam ve muvazenedir. İşte şeran’de onunla (o emirle) bitişmek ve onunla muvassalat içerisinde olmak,yani onunla
Yükleniyor...