Şimdi ayetinö
وَبَشِّرِ الَّذينَ آمَنُوا
(ayetinin) cümlelerinin birbirleriyle olan nazm ve dizilişlerine bakıyoruz. İşte bu ayetin cümleleri, cevahirlerin dizildiği iplik ve silsilesinin kordonu gibi olup, tarifi şöyle yapılabilir ki: Saadet-i ebediye iki kısımdan ibarettir.
vleviyetli olan; Birinci kısmı: Allahü Tealanın rızası, taltifi, tecellisi ve kurbiyetidir.
�kinci kısmı: Cismaniyetli olan saadettir. (Yani, ruh ile beraber maddî cisim ve azalarıylada saadet) Bu da mesken, me'kel ve menkahtan ibarettir. (Yani içinde oturup barınacak hane ve ev ve yiyecek rızık ve gıdalar.. Ve bunlarla beraber nikahlı hanımlardır) Amma bütün bunların tamamlayıcısı ve tekmil edicisi ise, devamlılık ve ebedîliktir.
Ve sonra, birinci kısım saadetin (Yani Rıza-yı Bari, onun taltifi, tecellisi ve kurbiyeti) aksam ve çeşitleri ise, izah ve tafsilden müstağnîdir. Ya da tafsili gayri kabildir.
Amma ikinci kısım saadetin aksamı ise, izahı şöyledir ki: Bu kısım saadetin en başta geleni meskendir. Meskenin de en latifi, onun nebat, yeşillik ve gül ve çiçekleri arasından suların cereyan edip akan şeklidir. Görmezmisinki; şiirleri ilham eden ve kalbde aşkları feyezan ettirip coşturan şey, kasırların altındaki bostanların içinde suların haşhaşa ve harıltısı ve nehirlerin keşkeşe ve ıslıklı ötüşleridir.
Me'kel ise: (yiyecek, içecek,taam ve meyveler) Hem gıda ve rızık hem tefekkürdür. Rızkın gıda kısmının kemal-i lezzeti onunla ülfet ve ünsiyetin hasıl olmuş olanıdır. Fakihe ve meyve kısmının kemal-i lezzeti de bir cihetten tazelenmesindedir. Zira me'lufiyet ve alışılmışlığın hükmü ile, yüksek derecesi bilinebilir ve nazîre ve benzerlerine olan tefevvuku anlaşılır. Bir de lezzetlerin tekemmülüne sebeb olan biriside; o ni'metin kendisine amelinin mükâfatı olarak verildiğini bilmektir. Keza, rızıktaki lezzeti mükemmelleştiren bir sebeb de, onun menba' ve mahzeni göz önünde hazır bulunanıdır ki, itmi'nanın lezzeti husul bulabilsin.
Amma menkah ise, (evlilik hayatı) bil ki; insan oğlunun en şedid ihtiyaçlarından birisi de, kalbine mukabil bir kalbin bulunmasıdırki, sevginin müdavelesinde ve aşkın mübadelesinde, alışverişinde ve lezzetli hal ve şeylerde beraberce paylaşma ve ünsiyetlenme; ve hayret ve
وَبَشِّرِ الَّذينَ آمَنُوا
(ayetinin) cümlelerinin birbirleriyle olan nazm ve dizilişlerine bakıyoruz. İşte bu ayetin cümleleri, cevahirlerin dizildiği iplik ve silsilesinin kordonu gibi olup, tarifi şöyle yapılabilir ki: Saadet-i ebediye iki kısımdan ibarettir.
vleviyetli olan; Birinci kısmı: Allahü Tealanın rızası, taltifi, tecellisi ve kurbiyetidir.
�kinci kısmı: Cismaniyetli olan saadettir. (Yani, ruh ile beraber maddî cisim ve azalarıylada saadet) Bu da mesken, me'kel ve menkahtan ibarettir. (Yani içinde oturup barınacak hane ve ev ve yiyecek rızık ve gıdalar.. Ve bunlarla beraber nikahlı hanımlardır) Amma bütün bunların tamamlayıcısı ve tekmil edicisi ise, devamlılık ve ebedîliktir.
Ve sonra, birinci kısım saadetin (Yani Rıza-yı Bari, onun taltifi, tecellisi ve kurbiyeti) aksam ve çeşitleri ise, izah ve tafsilden müstağnîdir. Ya da tafsili gayri kabildir.
Amma ikinci kısım saadetin aksamı ise, izahı şöyledir ki: Bu kısım saadetin en başta geleni meskendir. Meskenin de en latifi, onun nebat, yeşillik ve gül ve çiçekleri arasından suların cereyan edip akan şeklidir. Görmezmisinki; şiirleri ilham eden ve kalbde aşkları feyezan ettirip coşturan şey, kasırların altındaki bostanların içinde suların haşhaşa ve harıltısı ve nehirlerin keşkeşe ve ıslıklı ötüşleridir.
Me'kel ise: (yiyecek, içecek,taam ve meyveler) Hem gıda ve rızık hem tefekkürdür. Rızkın gıda kısmının kemal-i lezzeti onunla ülfet ve ünsiyetin hasıl olmuş olanıdır. Fakihe ve meyve kısmının kemal-i lezzeti de bir cihetten tazelenmesindedir. Zira me'lufiyet ve alışılmışlığın hükmü ile, yüksek derecesi bilinebilir ve nazîre ve benzerlerine olan tefevvuku anlaşılır. Bir de lezzetlerin tekemmülüne sebeb olan biriside; o ni'metin kendisine amelinin mükâfatı olarak verildiğini bilmektir. Keza, rızıktaki lezzeti mükemmelleştiren bir sebeb de, onun menba' ve mahzeni göz önünde hazır bulunanıdır ki, itmi'nanın lezzeti husul bulabilsin.
Amma menkah ise, (evlilik hayatı) bil ki; insan oğlunun en şedid ihtiyaçlarından birisi de, kalbine mukabil bir kalbin bulunmasıdırki, sevginin müdavelesinde ve aşkın mübadelesinde, alışverişinde ve lezzetli hal ve şeylerde beraberce paylaşma ve ünsiyetlenme; ve hayret ve
Yükleniyor...