TEK-TEK CÜMLELER
Üzerinde olduğumuz ayetin tek-tek cümlelerinin nazm ve heyetlerinin keyfiyetine gelince, bilmiş ol ki: Tenzil, yani Kur’an-ı Hakîm
يَا اَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا
deki şu
يَا اَيُّهَا
kelimesini çokca tekrarlamaktadır. Bunun sırrı ise, birkaç ince nükteler ve şeffaf letaifler içindir. Zira bu hitap, üç vechile te’kidlidir, şöyle ki:
1-
يَا
da ikaz ve uyarma vardır.
2-
اَيُّ
de tevessüm, yani damgalama tarzında nişanlama vardır.
3-
هَا
da ise, dikkat çekme bulunmaktadır. Öyle ise, buradaki
يَا اَيُّهَا
hitabı üç çeşit faideye remz etmek içindir.
irincisi: Teklifin meşakkatine karşılık, hitabın lezzeti.. yani, kendi Zat-ı Ulûhiyeti ünvan ve sıfatıyla, ibadet eden kullarına iltifaten yaptiğı hitabın lezzetidir. Zira insan, gîybetin (yani gıyabîliğin) alt kaidesinden huzur makamının zirvesine terakki edebilmesinin vasıtası ancak ibadettir. Ve huzur makamında ise, doğrudan hitap vardır.
�kincisi:
يَا اَيُّهَا
hitabı, muhatabın üç cihetle ibadeti yapmakla mükellef bulunduğuna bir işarettir. Yani: 1- Kalbi itibariyla olan teslim ve inkiyad ciheti.. 2- Aklı cihetindeki iman ve tevhid yönü.. 3- Kalıbı, bedeni itibariyle amel ve ibadet cihetidir.
�çüncüsü: Hem bu hitabda; mü’minlerin havas, ortanca kısmı ve avam halk olarak üç tabakalarına da telvih vardır. Keza, bu hitabda; ülfetededilmiş, tarza ve ünsiyet ile alışılmış tertibe bir telmihdir. Yani mesela: Bir adam, kendi yolunda yürüyüp giden bir şahsa, önce ona seslenerk durdurur. Sonra yanına gider, nişan ve alametleriyle ve onu tanıdıktan sonra, kendisine yönelir. Sonra kendisine hitab eder ve sonrada onu kendi maksadı istikametinde yönlendirip çalıştırmaya başlar.
Üzerinde olduğumuz ayetin tek-tek cümlelerinin nazm ve heyetlerinin keyfiyetine gelince, bilmiş ol ki: Tenzil, yani Kur’an-ı Hakîm
يَا اَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا
deki şu
يَا اَيُّهَا
kelimesini çokca tekrarlamaktadır. Bunun sırrı ise, birkaç ince nükteler ve şeffaf letaifler içindir. Zira bu hitap, üç vechile te’kidlidir, şöyle ki:
1-
يَا
da ikaz ve uyarma vardır.
2-
اَيُّ
de tevessüm, yani damgalama tarzında nişanlama vardır.
3-
هَا
da ise, dikkat çekme bulunmaktadır. Öyle ise, buradaki
يَا اَيُّهَا
hitabı üç çeşit faideye remz etmek içindir.
irincisi: Teklifin meşakkatine karşılık, hitabın lezzeti.. yani, kendi Zat-ı Ulûhiyeti ünvan ve sıfatıyla, ibadet eden kullarına iltifaten yaptiğı hitabın lezzetidir. Zira insan, gîybetin (yani gıyabîliğin) alt kaidesinden huzur makamının zirvesine terakki edebilmesinin vasıtası ancak ibadettir. Ve huzur makamında ise, doğrudan hitap vardır.
�kincisi:
يَا اَيُّهَا
hitabı, muhatabın üç cihetle ibadeti yapmakla mükellef bulunduğuna bir işarettir. Yani: 1- Kalbi itibariyla olan teslim ve inkiyad ciheti.. 2- Aklı cihetindeki iman ve tevhid yönü.. 3- Kalıbı, bedeni itibariyle amel ve ibadet cihetidir.
�çüncüsü: Hem bu hitabda; mü’minlerin havas, ortanca kısmı ve avam halk olarak üç tabakalarına da telvih vardır. Keza, bu hitabda; ülfetededilmiş, tarza ve ünsiyet ile alışılmış tertibe bir telmihdir. Yani mesela: Bir adam, kendi yolunda yürüyüp giden bir şahsa, önce ona seslenerk durdurur. Sonra yanına gider, nişan ve alametleriyle ve onu tanıdıktan sonra, kendisine yönelir. Sonra kendisine hitab eder ve sonrada onu kendi maksadı istikametinde yönlendirip çalıştırmaya başlar.
Yükleniyor...