ايكنجى مرجوح مذهب اودر كه: قرآنڭ بر سوره‌سنه معارضه، قدرتِ بشر داخلنده‌در. فقط جنابِ حق، معجزهِٔ أحمديه (عصم) اولارق منع ايتمش. ناصلكه بر آدم آياغه قالقه‌بيلير، فقط أثرِ معجزه اولارق بر نبى ديسه كه: "سن قالقه‌ميه‌جقسڭ!" او ده قالقه‌مازسه، معجزه اولور. شو مذهبِ مرجوحه، صَرْفه مذهبى دينيلير. يعنى جنابِ حق جنّ و إنسى منع ايتمش كه، قرآنڭ بر سوره‌سنه مقابله ايده‌مسينلر. أگر منع ايتمسه ايدى، جنّ و إنس بر سوره‌سنه مقابله ايدردى. ايشته شو مذهبه گوره، "بر كلمه‌سنه ده معارضه ايديلمز" ديين علمانڭ سوزلرى حقيقتدر. چونكه مادام جنابِ حق، إعجاز ايچون اونلرى منع ايتمش· معارضه‌يه آغزلرينى آچامازلر. آغزلرينى آچسه‌لر ده· إذنِ إلٰهى اولمازسه، كلمه‌يى چيقارامازلر.
امّا مذهبِ راجح و أكثر اولان مذهبِ أوّله گوره دخى، او علمانڭ بيان ايتديگى فكرڭ شويله بر اينجه وجهى واردر كه: قرآنِ حكيمڭ جمله‌لرى، كلمه‌لرى بربرينه باقار. بعض اولور بر كلمه، اون يره باقار· اونده، اون نكتهِٔ بلاغت، اون مناسبت بولونويور. ناصلكه إشارات الإعجاز نامنده‌كى تفسيرده، فاتحه‌نڭ بعض جمله‌لرى ايچنده و
﴿الم ٭ ذٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ﴾
جمله‌لرى ايچنده، شو نكته‌لردن بعض نمونه‌لرى گوسترمشز. مثلا: ناصلكه منقّش بر سرايده، متعدّد، مختلف نقشلرڭ دوگومى حكمنده بر طاشى، بتون نقشلره باقه‌جق بر يرده يرلشديرمك· بتون او ديوارى نقوشيله بيلمگه متوقّفدر. هم ناصلكه إنسانڭ باشنده‌كى گوزببگنى يرنده يرلشديرمك، بتون جسدڭ مناسباتنى و وظائفِ عجيبه‌سنى و گوزڭ او وظائفه قارشى وضعيتنى بيلمكله اولويور. اويله ده: أهلِ حقيقتڭ چوق ايلرى گيدن بر قسمى، قرآنڭ كلماتنده پك چوق مناسباتى و سائر آيتلرده‌كى جمله‌لره باقان وجوهلرى، علاقه‌لرى گوسترمشلر. خصوصًا علماءِ علمِ حروف داها ايلرى گيدوب، بر حرفِ قرآنده، بر صحيفه قدر أسرارى، أهلنه بيان ايده‌رك إثبات ايتمشلر. هم مادام خالقِ كلّ شيئڭ كلاميدر· هر بر كلمه‌سى، قلب و چكردك حكمنه گچه‌بيلير. (أطرافنده، أسراردن متشكّل بر جسدِ معنوىيه قلب و بر شجرهِٔ معنويه‌يه چكردك حكمنه گچه‌بيلير.) ايشته إنسانڭ سوزلرنده، قرآنڭ كلمه‌لرى گبى كلمه‌لر، بلكه جمله‌لر، آيتلر بولونه‌بيلير. فقط قرآنده، چوق مناسبات گوزه‌تيله‌رك بر طرز ايله يرلشديريلديگى يرده· بر علمِ محيط لازم كه، اويله يرلى يرينه يرلشسين.
امّا مذهبِ راجح و أكثر اولان مذهبِ أوّله گوره دخى، او علمانڭ بيان ايتديگى فكرڭ شويله بر اينجه وجهى واردر كه: قرآنِ حكيمڭ جمله‌لرى، كلمه‌لرى بربرينه باقار. بعض اولور بر كلمه، اون يره باقار· اونده، اون نكتهِٔ بلاغت، اون مناسبت بولونويور. ناصلكه إشارات الإعجاز نامنده‌كى تفسيرده، فاتحه‌نڭ بعض جمله‌لرى ايچنده و
﴿الم ٭ ذٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ﴾
جمله‌لرى ايچنده، شو نكته‌لردن بعض نمونه‌لرى گوسترمشز. مثلا: ناصلكه منقّش بر سرايده، متعدّد، مختلف نقشلرڭ دوگومى حكمنده بر طاشى، بتون نقشلره باقه‌جق بر يرده يرلشديرمك· بتون او ديوارى نقوشيله بيلمگه متوقّفدر. هم ناصلكه إنسانڭ باشنده‌كى گوزببگنى يرنده يرلشديرمك، بتون جسدڭ مناسباتنى و وظائفِ عجيبه‌سنى و گوزڭ او وظائفه قارشى وضعيتنى بيلمكله اولويور. اويله ده: أهلِ حقيقتڭ چوق ايلرى گيدن بر قسمى، قرآنڭ كلماتنده پك چوق مناسباتى و سائر آيتلرده‌كى جمله‌لره باقان وجوهلرى، علاقه‌لرى گوسترمشلر. خصوصًا علماءِ علمِ حروف داها ايلرى گيدوب، بر حرفِ قرآنده، بر صحيفه قدر أسرارى، أهلنه بيان ايده‌رك إثبات ايتمشلر. هم مادام خالقِ كلّ شيئڭ كلاميدر· هر بر كلمه‌سى، قلب و چكردك حكمنه گچه‌بيلير. (أطرافنده، أسراردن متشكّل بر جسدِ معنوىيه قلب و بر شجرهِٔ معنويه‌يه چكردك حكمنه گچه‌بيلير.) ايشته إنسانڭ سوزلرنده، قرآنڭ كلمه‌لرى گبى كلمه‌لر، بلكه جمله‌لر، آيتلر بولونه‌بيلير. فقط قرآنده، چوق مناسبات گوزه‌تيله‌رك بر طرز ايله يرلشديريلديگى يرده· بر علمِ محيط لازم كه، اويله يرلى يرينه يرلشسين.
Yükleniyor...