1-

و

ile atf.

2-

اُولٰٓئِكَ

nin tekrarı.

3- Zamir-ül fasl olan

هُمْ

4-

ال

edatı.

5- Felah yollarının adem-i zikriyle

مُفْلِحُونَ

nin âmm ve mutlak bırakılması gibi "beş me'haz"dan ibarettir.

Birincisi:

و

ile yapılan atf, her iki cümle arasında bulunan münasebete binaen yapılmıştır. Zira birinci

اُولٰٓئِكَ

saadet-i âcile

عاجله

olan hidayet semeresine işarettir. İkinci

اُولٰٓئِكَ

hidayetin semere-i âcilesine

آجله

işarettir.

Evet herbir

اُولٰٓئِكَ

mâkabline bir fezleke, bir icmaldir. Fakat erkân-ı İslâmiye me'haz tutulmakla, birinci

اُولٰٓئِكَ

yi birinci

اَلَّذ۪ينَ

ye rabtı ve ikisinin de ümmi mü'minlere tahsisi; ve keza erkân-ı imaniye ile yakîn me'haz tutulmakla ikinci

اُولٰٓئِكَ

yi ikinci

اَلَّذ۪ينَ

ye rabtı ve ikisinin de ehl-i kitab mü'minlere ircaı daha evlâdır.

İkincisi:

اُولٰٓئِكَ

nin tekrarı, her iki saadetin gerek hidayete, gerek onların medh ü senalarına müstakil ve ayrı ayrı gayeler ve sebebler olduklarına işarettir. Fakat ikinci

اُولٰٓئِكَ

nin hükmüyle beraber, birinci

اُولٰٓئِكَ

ye işareti daha evlâdır.

Üçüncüsü:

Zamir-ül fasl olan

هُمْ

, ehl-i kitabdan olup Hazret-i Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm'a iman etmeyenlere bir ta'riz olmak üzere bu cümle ile yapılan hasrı te'kid etmek ile beraber, güzel bir nükteyi tazammun etmiştir. Şöyle ki: