بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّح۪يمِ

Birinci Sual: İ'câz-ı Kur'ân'ı îcâz ile beyan et!

Cevap:

İ'câz-ı Kur'ân, yedi menabi-i küllîyeden tecellî ve yedi anasırdan terekküb eder.

Birinci Menba':

Lafzın fesahatından, nazmın cezaletinden, mânânın belâğatından, mefhumların bedaatından, mazmunların bera'atından, üslûbların garabetinden tevellüd eden nakş-ı acibdir.

İkinci Unsur:

Umur-u kevniyedeki gaybdan, hakâik-i İlahiyedeki gaybdan, mâzideki gaybdan, müstakbeldeki gaybdan terekküb eden ilmül-guyûbdur.

Üçüncü Menba':

Lafzi cihetiyle; pek çok ve üsul-u arabiyece sahih, nazar-ı belağâtta müstahsen, hikmet-i teşri'iyeye münasib pek vâsi' vücûh ve ihtimalâtın şümulünden.

Ve mânâ cihetiyle; meşârib-i evliya, ezvâk-ı ârifîn, mezahib-i sâlikîn, mesalik-i fukehâ, turuk-i mütekellimîn ihatasından.

Ve ahkâm cihetiyle; hakaik-i ahvâl, desatir-i saadet-i dâreyn, vesail-i terbiye, revabıt-ı hayat-ı içtimaiyyenin istî'abından.

Ve ilmi cihetiyle; ulûm-u kevniye, ulûm-u ilâhiyeye istiğrakından.

Ve makasıd cihetiyle; müvazenet ve ittirad ve desatir-i fıtrata mütabakatından neş'et eden câmiiyyet-i harikulâdedir.

Dördüncü Unsur:

Her asrın derece-i fehim ve edebine; ve her asırdaki tabakatın derece-i isti'dad ve kabiliyetine ifaza-i nur, her bir asra ve her asırdaki herbir tabakaya kapısı küşâde ve herbirisini irza etmekle hasıl olan harikulâde tazeliğiyle ihatasıdır.

Beşinci Menba':

Nakil cihetiyle; ahbar-ı evvelîn ve ahirîn, hakâik-i gayb ve şehâdet, serair-i İlâhiye, revabıt-ı kevniyeye dair hikayatıdır ki: Ne vâki', ne akıl ve mantık onu kabul etmese de tekzib edememiş. Kütüb-ü sabıkanın ittifakından musaddıkane, ihtilafî yerlerde musahhiha-ne hikayatından neş'et eden ihbarat-ı sadıkasıdır.

Yükleniyor...