و كذا بتون أنواعڭ جزئياتنده بر تصرّف وار. بو تصرّف، فائده‌لى ايش و مصلحتلر ايچوندر. و نباتات و حيواناتده بر تبدّل و تحوّل وار. بو ده پك چوق منفعتلر ايچوندر. كُرهِٔ أرضده گيجه و گوندوز جهتيله بر تغيير وار. بو دخى بيوك بيوك غايه‌لر ايچوندر. كائناتده حكمفرما اولان نظام و إنتظامله برابر، فعاليت خصوصنده ألوانِ سبعه گبى تبارز ايدن شو حقيقتلر، بِالبداهه بر متصرّفِ حكيم، قدير، فاعلِ مختار گبى بتون أوصافِ كماليه ايله متّصف بر خالقڭ وجوبِ وجودينه ياپدقلرى دلالتى، كائنات

﴿اَللّٰه لَا اِلٰهَ اِلَّا هُوَ﴾

ايله تبليغ ايدييور.

و كذا كائناتڭ إحتوا ايتديگى بتون أنواع و أجزا و ذرّاتى إستيلا ايدن حدوث، بر محدِث و بر موجدى إقتضا ايدر.

و كذا كائنات بتون أجزاسيله برابر غيرِ متناهى أشكال و وضعيتلره قابليتى، إحتمالى، إمكانى واركن بو شكلِ حاضره گيرمه‌سى، ألبته بر خالقِ واجب الوجودڭ إختيار، إراده و ترجيحيله اولمشدر.

و كذا بيوك بر فقر و إحتياجده بولونان كائناتڭ أنواع و أجزاسنه لازم اولان ايشلرينى، حاجتلرينى أوقاتِ مناسبده

﴿مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ﴾

ايفا و إسعاف ايتمك، بر رزّاقِ كريمڭ وجوبِ وجودينه دلالت ايدر.

و كذا كائنات، عمومى و خصوصى، مادّى و معنوى پك بيوك إحتياجلر ايچنده‌در. گرك وجودينه و گرك بقاسنه لازم شيلرى، ايشلرى گورمكدن عاجزدر. بو گبى مطلوبلرينڭ شعورى اولمقسزين يرينه گتيريلمسى، ألبته رحمٰنِ رحيم و واجب الوجود بر صانعِ حكيم طرفندندر.

و كذا كون و وجودده، إمكان، كثرت، إنفعال مرتبه‌لرى واردر. إمكان مرتبه‌سى، وجوب مرتبه‌سنه باقار و اونى إستلزام ايدر. كثرت مرتبه‌سى، وحدت مرتبه‌سنه ناظردر، اونى إقتضا ايدر. إنفعال مرتبه‌سى، فاعليت مرتبه‌سنه متوقّفدر. بو مرتبه‌لر آراسنده‌كى إستلزام، بِالضروره واجب، واحد، فعّال بر خالقى إقتضا و إستلزام ايدر.

Yükleniyor...