وحدانيتى قبولده عقل و روحه صوڭ درجه بر سهولت و شركده مشكل بر صعوبت بولونماسيدر. چونكه گوز اوڭنده اولان حيوانات و نباتاتڭ إحيا و إماتهسى كندى كندينه هم دعوا، هم دليلدر. بونلرده هيچ بر كيمسهنڭ تأثيرى اولامديغنى و بو أفعالڭ صِرف بر أمرِ ربّانى ايله اولديغنى تقدير و تصديق ايدهمهين شكلاً إنسان اولانلر كندى وجودلرينى ديوانهجه نفى و إنكار ايتمشلردر. بتون موجوداتى عدمِ ظاهريدن وجودِ خارجيهيه چيقاران ذاتِ بارىيه إنتساب و إستناد، بر نفرڭ بر قوماندانِ أعظمه إنتساب و إستناديله آرقهسندهكى كلّى قوّتلره طايانهرق تك باشيله بر مشيرى أسير و بر شهرى تهجير و بر قلعهيى تسخير ايدهرك خارق العاده بر أثرى گوسترديگى گبى، قديرِ مطلقڭ مشيئت و إرادهسيله بر قارينجه بر فرعونى، بر سينك بر نمرودى، بر ميقروب بر جبّارى مغلوب ايتمهسى، عقل و روحى كندينه يار اولانلر ايچون صارصيلماز بر برهان، فسخ ايديلهمز بر فرمان اولديغنى واضحًا إرائه ايدر.
توحيدڭ اوچنجى مقتضيسى:
هر شيئڭ خلقتنده خصوصيله ذىحيات مصنوعلرڭ أوصاف و أشكالندهكى علامتِ خارق العاده او قدر عجيبدر كه، كوچك بر چكردك بر ميوهنڭ، بر ميوه بر آغاجڭ، بر آغاج بر نوعڭ، بر نوع ده طولاييسيله كائناتڭ كوچك بر نمونهسى، بر مثالِ أصغرى، بر مجمل و مختصر فهرستهسى اولديغنى و بونلردن هر برينڭ لسانِ حال ايله "بنى كيم ياراتدى، يوقدن وار ايتدى ايسه بتون أنواع و أجناسمى ده او خالق خلق ايتمشدر." دعواسنى درجهِٔ ثبوته ايصال ايتديگنى قناعتِ تامّه بخش ايدر بر حالده بيان ايدر.
Yükleniyor...